Η μαύρη λεία των πειρατών του τουρισμού

ΕΠΙΤΗΔΕΙΟΙ ΕΧΟΥΝ ΣΤΗΣΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΠΑΡΑΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΜΕ ΠΑΚΕΤΑ-ΜΑΪΜΟΥ, ΠΕΙΡΑΤΙΚΑ ΤΑΞΙ ΚΑΙ ΑΝΑΣΦΑΛΙΣΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΕΝΟΙΚΙΑΣΗ

Η μαύρη λεία των πειρατών του τουρισμού

Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΛΙΝΑΡΔΟΥ g.linardou@elephterotypia.net

Ενώ το ΣΔΟΕ κυνηγά τα «νυχτοκάματα» απανταχού της χώρας -συχνά καυχώμενο από τηλεοράσεως για τις ιδιαίτερα έξυπνες μεθόδους εντοπισμού όσων φοροδιαφεύγουν- κι ενώ εξαντλεί την αυστηρότητά του σε όποιον φοβισμένο φτωχοδιάβολο βρει μπροστά του, στις τουριστικές περιοχές εξελίσσεται μεγάλο «πανηγύρι», με διάφορους επιτήδειους οι οποίοι βλέποντας τις πολλές αφίξεις τουριστών προφανώς γυάλισε το μάτι τους!

Πάμφθηνα και ελκυστικά πακέτα ώσπου οι ανυποψίαστοι πελάτες να «φάνε πακέτο» Εάν υπήρχε μία απόλυτα οργανωμένη υπηρεσία, που θα συγκέντρωνε μέσω συνεντεύξεων καταγγελίες ξένων τουριστών στη χώρα μας, θα γελούσε και το παρδαλό κατσίκι! Αλλους τους «κλέβουν» από επίσημα τουριστικά γραφεία πουλώντας τους φθηνότερα και καλύτερα τουριστικά πακέτα, τα οποία αποδεικνύονται αέρας κοπανιστός, άλλους κυριολεκτικά τους αρπάζουν διά της βίας και τους εξαναγκάζουν να φάνε ή να ψωνίσουν σε μαγαζιά «ημετέρων», σε άλλους νοικιάζουν ανασφάλιστα αυτοκίνητα κι όποιον πάρει ο χάρος, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που πέφτει και καμιά σφαλιάρα...
Το εύκολο χρήμα
Η οικονομική κρίση σε συνδυασμό με την παράνοια περί τουριστικού «success story» έχει κάνει το κοντέρ στο φαινόμενο των «πειρατών του τουρισμού» να χτυπήσει κόκκινο. Και ποιοι είναι οι «πειρατές»; Ανθρωποι οι οποίοι ενώ ουδεμία σχέση έχουν με τον τουρισμό -και ως εκ τούτου δεν διαθέτουν άδεια- δουλεύουν σκληρά... ως τουριστικοί πράκτορες, διοργανωτές εκδρομών, ταξιτζήδες αλλά και ως ξεναγοί, με σκοπό το εύκολο, αφορολόγητο χρήμα. Για κάποιους είναι αναγκαστική διέξοδος στην ανάγκη τους, για κάποιους άλλους όμως είναι καθαρά μπίζνα...
Ελληνες, αλλοδαποί, κυρίες μικρές και μεγάλες, συνταξιούχοι, παπάδες και ό,τι... ήθελε προκύψει! Απ' όλα έχει ο μπαξές του φετινού -πλούσιου σε τουρισμό- καλοκαιριού. Σε αρκετές των περιπτώσεων, το τουριστικό «πακέτο» είναι τόσο καλά «οργανωμένο» ή «συνδεδεμένο» με την τοπική κοινωνία, ώστε δεν αποκαλύπτεται εύκολα.
Οι δουλειές, πάντως, αποδίδουν με βασικό αντικείμενο την παροχή τουριστικών υπηρεσιών κυρίως σε ξένους τουρίστες, τους οποίους συχνά «κλέβουν» από νόμιμα ταξιδιωτικά γραφεία υποσχόμενοι «λαγούς με πετραχήλια». Απ' όσα μας περιγράφουν επαγγελματίες, οι υπηρεσίες είναι σίγουρα φθηνότερες -εφ' όσον δεν εκδίδουν αποδείξεις, άρα δεν πληρώνουν φόρους κι έχουν στη δούλεψή τους ανασφάλιστους εργαζομένους-, όμως ποιοτικά «υπολείπονται».
Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ακόμη και ορισμένοι νόμιμοι εργοδότες στον τομέα του τουρισμού διαθέτουν ανασφάλιστους εργαζομένους (σ.σ.: να τα λέμε αυτά...).
Στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας, το φαινόμενο των «πειρατών» του καλοκαιριού είναι έντονο.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων Κρήτης, Μιχάλης Βλατάκης, υποστηρίζει στην «Ε»: «Εχουν ανοίξει χιλιάδες γραφεία σχεδόν σε όλες τις τουριστικές περιοχές, χωρίς άδεια. Κλέβουν πελάτες, δεν πληρώνουν φόρους, αλλά ούτε και ασφαλιστικά ταμεία». Πώς γίνεται η «κλοπή» των τουριστών; Απλά προσφέρουν πολύ χαμηλές τιμές, περιγράφει ο Μ. Βλατάκης: «Και βέβαια από ποιότητα δεν συζητάμε, οι υπηρεσίες που παρέχουν είναι χείριστες. Νοικιάζουν από ένα μίνι μπας κι απ' όλα έχει ο μπαξές».
Ούγγροι με μίνι μπας
Η μάστιγα των πειρατικών ταξί εξακολουθεί Πριν από λίγο καιρό στα Μάλια της Κρήτης εντοπίστηκε μία ομάδα Ούγγρων υπηκόων οι οποίοι νοίκιαζαν αυτοκίνητα αλλά και μίνι μπας σε τουρίστες τους οποίους ψάρευαν από τα ΚΤΕΛ της περιοχής με διαφημιστικά φυλλάδια. Τα αυτοκίνητα, τα οποία είχαν ουγγρικές πινακίδες, όχι μόνον δεν διέθεταν κάποιο επίσημο έγγραφο, αλλά δεν είχαν ούτε ασφάλεια...
Στα Χανιά, πάλι, ο πρόεδρος του Σωματείου Ιδιοκτητών Ταξί, Η. Καραπατάκης, έχει καταγγείλει το φαινόμενο των «πειρατικών τουριστικών ταξί» τα οποία στήνονται στο αεροδρόμιο με το κόμιστρο να αναλογεί σε... επαγγελματική κούρσα. Αν κρίνουμε από τις δηλώσεις του, το πρόβλημα είναι έντονο: «Επικρατεί αναρχία. Μιλάμε για πολλά οχήματα που κινούνται στους δρόμους, αλλά είναι δύσκολο να εντοπιστούν, αφού πέραν του ότι θα πρέπει να εντοπιστούν από την Τροχαία, θα πρέπει να παραδεχθεί ο οδηγός ότι κάνει αυτή τη δουλειά, αλλά και οι επιβάτες ότι έχουν πληρώσει. Στο αεροδρόμιο, συνήθως, τα εντοπίζουμε αυτά τα οχήματα, αλλά εκεί είναι μόνο ένα σημείο. Στο υπόλοιπο οδικό δίκτυο, είτε στην παλιά είτε στη νέα εθνική οδό, δεν εντοπίζονται».
Το θέμα των «πειρατών» είναι αρκετά γνώριμο και στα Δωδεκάνησα. Το 2011 είχε αποκαλυφθεί κύκλωμα από «δημόσιους υπαλλήλους» αλλά και «αποκλειστικές νοσοκόμες», οι οποίοι με βιτρίνα κάποιον πολιτιστικό σύλλογο, πουλούσαν σε συνταξιούχους τουριστικά πακέτα αμφιβόλου ποιότητος.
Αφορολόγητα
Ως και υποχρεωτική σίτιση σε μαγαζιά «ημετέρων» Πριν από λίγες ημέρες στη Ρόδο, καταγγέλθηκε η περίπτωση ξένου υπηκόου ο οποίος χρησιμοποιεί τη νόμιμη επιχείρησή του ως «βιτρίνα» για να στηρίξει δύο παράνομα ταξιδιωτικά γραφεία. Ο συγκεκριμένος, με βάση καταγγελία που ερευνάται από το ΣΔΟΕ στη νότια Ρόδο, δουλεύει κυρίως με Ρώσους τουρίστες, στους οποίους παρέχει ολοκληρωμένο -αφορολόγητο για τον ίδιο- «πακέτο» διακοπών.
Ο γενικός γραμματέας της Γενικής Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Επιχειρήσεων Τουρισμού, Αλέξανδρος Γασπαράτος, είναι χείμαρρος: «Παπάδες, διάφορες κυρίες, δήμοι, σχολικές επιτροπές... όλοι έχουν γίνει πράκτορες. Ακόμη και τα κίτρινα λεωφορεία, τα σχολικά, κάνουν εκδρομές. Για πηγαίνετε στους Δελφούς και θα δείτε. Εκατό τοις εκατό φοροδιαφυγή».
Με τις δηλώσεις του ο Α. Γασπαράτος θέτει τη «διαχρονική» εξέλιξη του θέματος των «πειρατών» -θεσμικών και μη-, στο οποίο εμπλέκονται, όπως αναφέρει, η Εκκλησία, η Τοπική Αυτοδιοίκηση και όχι μόνον ιδιώτες, τους οποίους... προτιμά να κυνηγά το ΣΔΟΕ. Επισημαίνει ο Α. Γασπαράτος: «Οι δήμοι κάνουν κι αυτοί τους πράκτορες. Παίρνουν τους δημότες και τους πηγαίνουν εκδρομές στο εσωτερικό και το εξωτερικό, όχι με τουριστικά πούλμαν, αλλά με αυτοκίνητα που νοικιάζουν.
Τα τουριστικά πούλμαν έχουν διαφορετική ασφάλεια, η οποία καλύπτει και τους επιβάτες. Αυτά των δήμων είναι "Κοίτα με και μη μ' αγγίζεις". Αν συμβεί το παραμικρό, τότε θα κλάψει το πανελλήνιο!».
Τα μέλη της Ενωσης Τουριστικών Γραφείων Μακεδονίας - Θράκης έχουν πολλά να διηγηθούν για τους «πειρατές», οι οποίοι συνήθως είναι ελληνικής καταγωγής. «Είναι ένα θέμα το οποίο αντιμετωπίζουμε μία με δύο φορές το μήνα και με έξαρση το καλοκαίρι και κάποιες αργίες», υποστηρίζει στην «Ε» η αντιπρόεδρος της Ενωσης, Καλλιόπη Ξυνοπούλου. Για το προφίλ των «πειρατών», η Κ. Ξυνοπούλου αναφέρει: «Είναι συνήθως ελληνικής υπηκοότητας, άτομα γύρω στα 50. Συνταξιούχοι, δημόσιοι υπάλληλοι και παπάδες»!
Και παπάδες
Στην περιοχή της Μακεδονίας - Θράκης, ο ΕΟΤ δεν μπορεί να παρέμβει ιδιαίτερα. Η Τουριστική Αστυνομία είναι αποδεκατισμένη και όπως χαρακτηριστικά μας περιγράφουν: «Οχι μόνο βενζίνη δεν έχουν να κινηθούν, αλλά ούτε και χαρτί, το οποίο πληρώνουν από την τσέπη τους!»
Οι τουρίστες έρχονται, αλλά ο τουρισμός μάλλον βαδίζει με δεκανίκια σε ορισμένες περιοχές της χώρας. Χαρακτηριστικό και το παράδειγμα της Περιφερειακής Υπηρεσίας Τουρισμού Πελοποννήσου. Η συγκεκριμένη υπηρεσία λειτουργεί με τέσσερα άτομα (προβλέπονταν 19 υπάλληλοι) έχοντας να καλύψει τις απαιτήσεις πέντε νομών.
Στην περίπτωση του Ρεθύμνου, βέβαια, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Αυτό το καλοκαίρι επαναλειτούργησε η Τουριστική Αστυνομία με έξι άτομα προσωπικό, που τρέχουν και δεν φτάνουν από τις πολλές και διαφορετικής υφής καταγγελίες. Πότε για τουριστικούς πράκτορες-μαϊμού, πότε για ιδιώτες που εκτελούν χρέη ξεναγών δίχως την ανάλογη πιστοποίηση (είναι φθηνότεροι από τους... άλλους) και πότε για «καμάκι»: επαγγελματίες τραβούν ακόμη και από το χέρι τουρίστες για να μπουν στο μαγαζί τους!
Το κάθε νόμισμα, όμως, έχει δύο όψεις. Ενδεικτικά είναι τα όσα περιγράφει στην επιστολή του ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ιεράπετρας, Απόστολος Παπαϊωάννου, προς την Ενωση Ξενοδόχων της περιοχής: «Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε για ένα φαινόμενο που παρατηρήθηκε τελευταία στην πόλη μας και αφορά τη σκόπιμη και συστηματική δυσφήμησή της από τους "ξεναγούς" των διαφόρων tour-operators που φέρνουν Ρώσους τουρίστες.
»Αρκετοί συνάδελφοι καταστηματάρχες μάς κατήγγειλαν ότι Ρώσοι πελάτες τους τούς ανέφεραν πως οι "ξεναγοί" τους παρουσιάζουν την πόλη της Ιεράπετρας περίπου επικίνδυνη (!!!) και τους προτρέπουν να μην κυκλοφορούν στην αγορά, γιατί θα πέσουν θύματα εξαπάτησης».
Και συνεχίζει ο Α. Παπαϊωάννου: «Γνωρίζουμε τη λογική των tour-operators και των γραφείων-συνεργατών τους, να προσπαθούν να αποκομίσουν επιπλέον κέρδη πουλώντας εκδρομές. Θεμιτό και σωστό, αρκεί να μη στηρίζεται σε παραπληροφόρηση και συκοφαντίες. Γνωρίζουμε επίσης ότι γίνεται προσπάθεια για να χειραγωγηθούν οι τουρίστες οδηγούμενοι σε "ημέτερα" καταστήματα (εμπορικά ή εστίασης), πράγμα που και από το νόμο απαγορεύεται».
Και τα χαστούκια!
Πριν από λίγες ημέρες, στη Λίνδο της Ρόδου, ένας Ελληνας καταστηματάρχης πιάστηκε στα χέρια με τέσσερις Ρώσους τουρίστες, διότι, λέει, κάθισαν στο κατάστημά του έχοντας αγοράσει τρόφιμα από άλλο κατάστημα. Ο διαπληκτισμός κατέληξε στο να πιαστούν στα χέρια και να αλληλομηνυθούν στο Αστυνομικό Τμήμα, με τους τουρίστες να καταγγέλλουν ότι ο καταστηματάρχης τράβηξε μέχρι και όπλο τύπου τέιζερ. Δεν τρέχει τίποτα, τουρισμός αλά «to know as better» είναι...