Αναπαραγωγή, αποδράσεις, αξιοθέατα, εκδρομές, σε διάφορα μέρη της Ελλάδας με βάση δημοσιεύσεις από τα μ.μ.ε.

Oι... ευλογημένοι αμπελώνες της Νεμέας και τα αριστουργήματα των οινοποιών

Χρήστου Δημήτρης
Την Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου βρέθηκα στη Νεμέα, προσκεκλημένος του δήμου και του Συνδέσμου Οινοποιών της περιοχής για τις τριήμερες εκδηλώσεις, αφιερωμένες στην ανάπτυξη του Οινικού Τουρισμού. Στην εναρκτήρια εκδήλωση που έγινε στο προαύλιο του δημαρχείου οι διοργανωτές είχαν προσκαλέσει ως βασικούς εισηγητές, δύο ειδικούς. Τον δημοσιογράφο Θεόδωρο Λέλεκα από το περιοδικό "Οινοχόος" της "Καθημερινής" και τον Κωνσταντίνο Λαζαράκη, γνωστό master of wine. Και οι δύο ανέδειξαν τις οινικές δυνατότητες αυτού του ευλογημένου τόπου της Νεμέας, με το μοναδικό Αγιωργίτικο, που δίνουν οίνους μοναδικής απολαυστικότητας και έχουν τεράστιες δυνατότητες εξαγωγών, αλλά για μια σοβαρά οργανωμένη και φιλόδοξη χώρα. Είχα την ευκαιρία να μιλήσω με τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Μάξιμο Χαρακόπουλο που κήρυξε την έναρξη των εκδηλώσεων, το βράδυ, στο δείπνο που μας προσέφεραν οι διοργανωτές. "Ήταν πολύ καλή η ομιλία σας, του είπα και πριν προλάβω να συνεχίσω", μου απάντησε "ευχαριστώ πολύ". Συμπλήρωσα αμέσως: "Ήταν πολύ καλή, αν γινόταν το 1990. Σήμερα έχει χαθεί τόσος χρόνος, που για να καλύψουν τη χαμένη απόσταση τα ελληνικά κρασιά, ο αγώνας που απαιτείται είναι τιτάνιος. Φοβάμαι" προσέθεσα, "όσο καλή διάθεση και αν έχετε προσωπικά, το ασφυκτικό οικονομικό περιβάλλον αποανάπτυξης που έχει επιβληθεί στη χώρα ελάχιστα περιθώρια αφήνει". Τα υπόλοιπα που κουβεντιάσαμε ήταν off the record.
40 φιλόδοξοι οινοποιοί, 60.000 στρέμματα αμπελιών, 30 αιώνες παράδοσης, μοναδικά μικροκλίματα έχουν κάνει την περίφημη Νεμεάτικη ποικιλία Αγιωργίτικο ξεχωριστή στον παγκόσμιο οινικό χάρτη.
Οι θλιβερές συγκρίσεις και... ο Τατούλης!
Και ενώ οι συγκεκριμένες μοναδικές ποικιλίες που αναφέραμε έχουν τεράστια συγκριτικά πλεονεκτήματα για να διαπρέψουν στη διεθνή αγορά, από τη μία η ανυπαρξία σοβαρού οργανωμένου και φιλόδοξου κράτους να αναδείξει και να στηρίξει όλα αυτά τα πλεονεκτήματα, σε συνδυασμό με τη διάβρωση της επαγγελματικής συνείδησης, μη εξαιρουμένων των αμπελουργών και των επαγγελματιών των συνδεδεμένων κλάδων, όπως της σίτισης και των ξενοδοχειακών υπηρεσιών, αλλά και την αδυναμία αξιοποίησης των δικτύων διανομής, του μάρκετινγκ, της διαφημιστικής προβολής, έχουν καθηλώσει σε στασιμότητα εδώ και κάμποσα χρόνια τον ελληνικό οίνο. Μιλάμε για μια περιοχή που περιλαμβάνει τους αρχαιολογικούς χώρους της Νεμέας (με 50.000 επισκέπτες τον χρόνο) και λίγο πιο δίπλα τις Μυκήνες, με πολλές δεκάδες χιλιάδες τουρίστες, οι οποίοι δεν βρίσκουν ένα φυλλάδιο για τους δρόμους του κρασιού, σε αυτόν τον ιστορικό τόπο, με αμπελουργία 30 αιώνων, σε 60.000 (σήμερα) στρέμματα αμπελώνων! Οι διαφάνειες που πρόβαλαν κατά την παρουσίαση των εισηγήσεών τους οι δύο ειδικοί, ήταν γροθιές στα στομάχια όλων μας, εκτός ίσως από αυτό του περιφερειάρχη Τατούλη, ο οποίος, με το που σηκώθηκε να μιλήσει, είπε σε όλον αυτόν το κόσμο της παραγωγής και της μεταποίησης ότι πρέπει να απομονώσουμε τα πολιτικά άκρα για να πάμε μπροστά! Από ευγένεια δεν σηκώθηκαν να τον ρωτήσουν: τόσα χρόνια που τα άκρα ήταν απομονωμένα, εσείς που μονοπωλούσατε την εξουσία γιατί καταστρέψατε τον τόπο; Πάλι εσείς θα τον σώσετε; Τέλος πάντων, ας πάμε παρακάτω.
Εμείς και οι άλλοι
Στην περιοχή της Τοσκάνης στην Ιταλία, τα πάντα λειτουργούν συντονισμένα γύρω από την οινική παραγωγή. Όλοι οι κλάδοι συνεργάζονται αρμονικά για την προώθηση των εκλεκτών οίνων της περιοχής τους. Τα οινοποιεία είναι επισκέψιμα, ανά πάσα στιγμή και σου προσφέρουν γεύσεις κρασιών και τα εστιατόρια έχουν όλη την γκάμα οίνων της περιοχής. Οι σερβιτόροι είναι εκπαιδευμένοι, μιλούν ξένες γλώσσες, σε μαθαίνουν πώς να δοκιμάζεις σε σωστά ποτήρια το κρασί και οδηγούν σε αυτό που επιθυμείς. Ο οινικός τουρισμός είναι μεγάλη δύναμη (μαντάμ Όλγα) για όποιον έχει όραμα και διάθεση να αγωνιστεί με μεράκι και φαντασία. Παντού στην περιοχή θα βρεις ξενόγλωσσα φυλλάδια για τους δρόμους του κρασιού και τους ειδικούς χάρτες για να βρεις ό,τι θες, έλεγε ο κ. Λέλεκας. Ο κ. Λαζαράκης απέφυγε να μιλήσει για την Καλιφόρνια, που μέσα στα 30 τελευταία χρόνια έγινε μεγαλοπαραγωγός και διεθνής παίκτης στους οίνους. Μίλησε όμως για τη Βιρτζίνια, γνωστή σε μας για την παραγωγή καπνών. Η πολιτεία λοιπόν έκανε άνοιγμα και στα κρασιά. Από το σύνολο των 37 εκατομμυρίων τουριστών της πολιτείας, που αφήνουν 17 δισεκατομμύρια δολάρια, το 10% έρχεται πλέον από τον οινοτουρισμό! Η Νεμέα χρειάζεται επειγόντως ένα trade mark. Ένα ειδικό λογότυπο, που όλες οι φιάλες των οινοπαραγωγών θα έχουν πάνω τους για να πιστοποιούν την περίφημη ονομασία προέλευσης. Το να βγάζεις καλό κρασί χωρίς να ξέρεις να το πουλάς δεν λέει τίποτα στη σύγχρονη εποχή.
Η Νεμέα σήμερα
Στην περιοχή σήμερα έχουν αναπτυχθεί περισσότερα από 40 σύγχρονα οινοποιεία. Μεγάλα, μεσαία και μικρά, οικογενειακής παράδοσης. Φτιαγμένα με αγάπη, μεράκι και διάθεση διάκρισης. Μας έλεγε το βράδυ της Παρασκευής ο οινοπαραγωγός Γιώργος Παλυβός για το σοκ που έπαθε όταν ως νέος οινοπαραγωγός επισκέφτηκε το Μπορντό, το περίφημο οινοποιείο Σατό Μαργκό που σήμερα διευθύνεται από την κ. Μετζελοπούλου. Το πολιτιστικό σοκ που έπαθε τον οδήγησε έξω, κάτω από ένα δέντρο όπου έβαλε τα κλάματα αναλογιζόμενος τα τσίγκια στα οποία στεγαζόταν το μικρό οινοποιείο του. Σήμερα το οινοποιείο του Γ. Παλυβού, όπως τα περισσότερα, είναι είναι κυριολεκτικά μια κομψότατη σύγχρονη "μπουτίκ" κρασιού.
Μπορούμε ενωμένοι
Ρώτησα τον πρόεδρο του συνδέσμου των οινοποιών Αχιλλέα Λαμψίδη τι χρειάζονται από το κράτος για να πάνε γρήγορα μπροστά. "Τίποτα απολύτως" απάντησε αυτόματα. Και πρόσθεσε: "Για να είμαι ακριβής, το μόνο που ζητάμε είναι να μη μας βάζει συνεχώς τρικλοποδιές. Ξέρεις πως σήμερα, σε εποχή κρίσης, το κράτος οφείλει επιστροφές ΦΠΑ εδώ και πέντε χρόνια; Αγοράζουμε σταφύλια, πληρώνουμε ΦΠΑ για κρασιά που θα βγάλουμε στην αγορά σε τρία, τέσσερα και πέντε χρόνια. Έχουμε καταλάβει πλέον πολύ καλά, ότι εμείς ενωμένοι θα χτίσουμε το μέλλον μας. Τέρμα πια ο καθένας μόνος του". Όλες αυτές οι μοναδικές παραγωγές της περιοχής που δίνουν τα διαφορετικά μικροκλίματα σφραγίζοντας την ταυτότητα των αμπελώνων, μόνο με την ομαδική δουλειά αμπελουργών και οινοποιών θα αναδειχτούν. Πόσο εύκολο είναι να ενώσεις και να δώσεις παραγωγική ορμή με ποιοτικό αποτέλεσμα, όταν η μέση ιδιοκτησία αμπελιών στην Ελλάδα είναι 5 στρέμματα και στη Γαλλία 90; Και για να πάρω μια γεύση των τεχνολογικών διαφορών, ο κ. Αχιλλέας μου είπε: "Στην Καλιφόρνια όλα τα αμπέλια παρακολουθούνται από ειδικούς δορυφόρους που μετράνε έως και τον βαθμό ωρίμανσης των σταφυλιών, ώστε ο αμπελουργός να ξέρει πότε να τρυγίζει το κάθε αμπέλι, ακόμα και μέρος του αμπελιού! Οι ενημερώσεις για τον καιρό είναι εξαιρετικά ακριβείς και δίνουν τον απαραίτητο χρόνο για να λάβουν όλοι τα μέτρα τους για να μην πάθουν ζημιές".
Ο δήμος
Ο δήμαρχος της Νεμέας Βαγγέλης Ανδριανάκος έχει πάρει ζεστά το θέμα. Άλλωστε, το μοναδικό παράθυρο στον έξω κόσμο είναι οι αμπελώνες και τα οινοποιεία. Χρειάζονται ξενώνες, ξενοδοχεία, εκθετήρια οίνων, καλύτερα εστιατόρια και ταβέρνες. Πώς το κάνεις όμως αυτό, όταν όλα αυτά τα χρόνια ακόμα και σήμερα το πελατειακό πολιτικό σύστημα μόλυνε τους πάντες να δρουν ο καθένας μόνος του, με τη βοήθεια βουλευτών και πολιτευτάδων;
Στην... πελατειακή περίοδο
Πριν περίπου 15 χρόνια που είχα επισκεφτεί τη Νεμέα είχα δει μεγάλους ανεμομείκτες σαν μικρές ανεμογεννήτριες για να προστατεύουν τους αμπελώνες από το χιόνι και τους παγετούς. Σήμερα δεν υπάρχει κανείς; Γιατί; Διότι όταν ο ΕΛΓΕΚΑ ζήτησε από τους αμπελουργούς να αναλάβουν το κόστος ρεύματος που δεν ήταν σπουδαίο, αυτοί αρνήθηκαν. Γιατί, ρώτησα. Διότι τους συνέφερε. Έπαιρναν την αποζημίωση από την καταστροφή και καθώς το αμπέλι επανερχόταν, έστω και με μειωμένη απόδοση, έβγαζαν μεγαλύτερο κέρδος.
Η κρίση
Πόσο η σημερινή οικονομική κρίση επηρεάζει τους οινοπαραγωγωγούς, ρώτησα τον Ανδρέα Ζάβο. Αρκετά μου απάντησε, "ειδικά στην εσωτερική αγορά, όπου τόσο η λιανική όσο και ο τομέας της σίτισης στις καλές μέρες, κερδοσκόπισαν από επώνυμα καλά κρασιά, πουλώντας ένα μπουκάλι το οποίο στη χονδρική έκανε 5 ευρώ μέχρι και 25 στο τραπέζι. Από την άλλη, το καλό είναι ότι έχουμε στραφεί στις εξαγωγές και αυτό μας υποχρεώνει να βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο την ποιότητά μας". Στο σημείο αυτό, όπως τόνισαν όλοι, καθώς το χύμα κρασί κατακλύζει χωρίς ταυτότητα την αγορά, χρειάζεται σοβαρός έλεγχος για παράνομες εισαγωγές που βαπτίζονται ελληνικές.
Εξαγωγές
Ρώτησα τον Τάσο Ξύδη, που διαθέτει ένα καλλιτεχνικό (με εκθέματα τα δικά του γλυπτά έργα και πίνακες ζωγραφικής) μικρό οινοποιείο, αν έχει βρει ξένες αγορές, τώρα που η κρίση δοκιμάζει το επώνυμο εμφιαλωμένο κρασί. "Τα πηγαίναμε καλά στο Μακάο της Κίνας, έχοντας έναν ικανό Κινέζο συνεργάτη. Όμως τίποτα δεν είναι εύκολο, αφού στην Κίνα μπαίνουν και οι κολοσσοί του είδους, που είναι δυνατοί και φυσικά οργανωμένοι. Οι πιέσεις ήταν μεγάλες να μας βγάλουν από την αγορά του Μακάο. Σήμερα επιχειρούμε να ανοιχτούμε στη μεγάλη αγορά της Σαγκάης". Ρητορική ερώτηση προς τον κ. Σαμαρά: Δίνουμε στην Κίνα ό,τι σχεδόν μας ζητάει. Εμείς γιατί δεν ζητάμε τίποτα; Όπως για παράδειγμα βοήθεια για την είσοδο των κορυφαίων ελληνικών αγαθών, του κρασιού και του ελαιολάδου, σε μια αγορά η οποία είναι ικανή να απορροφήσει όλες τις ελληνικές παραγωγές; Απάντηση: Διότι δεν έχουμε, ούτε είχαμε κυβερνήσεις να στήσουν εξαγωγικά γραφεία στην Κίνα. Τι περιμένουμε; Να μας τα πουλήσουν μόνοι τους οι Κινέζοι;
Δικαίωση του κόπου
Την πρώτη μέρα, που περιλάμβανε την εναρκτήρια εκδήλωση, δεν είδα πολύ κόσμο και ανησύχησα για την επιτυχία των τριήμερων εκδηλώσεων. Έπεσα πολύ έξω. Την επομένη, το Σάββατο, από το πρωί μέχρι τα ξημερώματα της Κυριακής, χιλιάδες άνθρωποι, ίσως και 10.000 κατά τους δικούς μου υπολογισμούς, περιόδευαν στα οινοποιεία, δοκίμαζαν κρασιά, απολάμβαναν τα μεζεδάκια, μάθαιναν τα μυστικά του οίνου. Το βράδυ στα περισσότερα οινοποιεία πλούσιοι μπουφέδες με άφθονο κρασί, ορχήστρες, από τζαζ (αυτό στο οινοποιείο Λαυκιώτη με την καταπληκτική θέα, επέλεξα βλέποντας τον αεικίνητο Άκη Βλάχο να τρέχει σαν τρελός να ικανοποιήσει το αναπάντεχα μεγάλο πλήθος που συνέρρευσε), σουίνγκ, έντεχνα λαϊκά και παραδοσιακά δημοτικά, έκαναν ευτυχισμένους (με τη βοήθεια του οίνου) επισκέπτες και οινοποιούς. Αν οργανωθεί καλά αυτό το σχέδιο για τους δρόμους του κρασιού της Νεμέας, μπορεί οι απευθείας πωλήσεις των οινοποιείων να καλύψουν σημαντικό ποσοστό των πωλήσεων που έχουν σήμερα στην εσωτερική αγορά. Μιλώντας μαζί τους την Κυριακή το βράδυ, είδα πως έλαβαν το μήνυμα και σχεδιάζουν, όπως έλεγε ενθουσιασμένος ο Γιώργος Παλυβός, περισσότερες εκδηλώσεις. Τους αξίζει διότι δουλεύουν με μεράκι και πάθος. Αγαπούν όλοι αυτό που κάνουν και αυτό είναι το μεγαλύτερο θεμέλιο για την επιτυχία.
dchristou52@gmail.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου