Αναπαραγωγή, αποδράσεις, αξιοθέατα, εκδρομές, σε διάφορα μέρη της Ελλάδας με βάση δημοσιεύσεις από τα μ.μ.ε.

Μετς

Του Άγγελου Μανταδάκη*

Όταν κάποτε ο αείμνηστος Άγγελος Ελεφάντης ήθελε να πειράξει κάποιους φίλους του, που τους συναντούσε στην αγαπημένη του γειτονιά, το Μετς, τους ζητούσε... διαβατήριο.

Όποιος ή όποια περνούσε τα σύνορα του Μετς προερχόμενος από άλλη γειτονιά ή προάστιο όφειλε να έχει μαζί του τη σχετική... άδεια. “Το Μετς δεν είναι ό,τι κι ό,τι” έλεγε και ξαναέλεγε ο Άγγελος Ελεφάντης και το πρόσωπό του φωτιζόταν.

Αφήσαμε τον περίπατό μας στη συνοικία αυτή έπειτα από αρκετές άλλες όχι για λόγους υποβάθμισης, μάλλον το αντίθετο. Η ονομασία της περιοχής οφείλεται στην πρώτη μπιραρία που άνοιξε στα 1870, στην έρημη από σπίτια τότε πλαγιά του Αρδηττού, ένας Βαυαρός και την ονόμασε Μετς. Η εν λόγω μπιραρία αργότερα μετατράπηκε σε καφέ αμάν με βιολιά, σαντούρια, κιθάρες και βιολοντσέλα. Παράλληλα, άρχισαν να φυτρώνουν στην περιοχή κέντρα διασκέδασης και θέατρα που συγκέντρωναν οικογένειες από όλες τις γειτονιές της πρωτεύουσας. Οι ολίγον παντρεμένοι και οι ελεύθεροι και ελεύθερες εκείνης της εποχής βρίσκουν χώρο διασκέδασης στη συνοικία που γι’ αυτό τον λόγο ονομάστηκε αργότερα «Παντρεμενάδικα».

Τα βουνά του κόσμου

Του Γιάννη Σχίζα

Στη Γαλλία, οι τουρίστες ξεπέρασαν τον παραδοσιακό αριθμό των 89 εκατομμυρίων και οδεύουν προς το νούμερο των 100 εκατομμυρίων - όπως αναγγέλλει η κυβέρνηση για το έτος 2020...Ο αριθμός είναι συγκλονιστικός εάν συγκριθεί με δεδομένα παρελθουσών εποχών και ιδιαίτερα με αυτό της δεκαετίας του '80, όταν το σύνολο των ξένων επισκεπτών προς τη Μεσόγειο μόλις έφτανε τον αριθμό των 100 εκατομμυρίων...

Ο παλιός τουρισμός εμπεριείχε ικανή δόση περιηγητισμού και μεγάλο αριθμό ανθρώπων της περιπέτειας. Τώρα φαίνεται πως τα ποσοστά αυτά έχουν τροποποιηθεί, οι «συνετοί οικογενειάρχες» παίζουν τον ρόλο τους αλλά και οι οπαδοί του «εξτρέμ τουρισμού» δεν απουσιάζουν από τη γοητευτική επίδειξη προσόντων. Το πνεύμα αυτό της συναρπαστικής συνάντησης με τον κίνδυνο θα εκφράσει -προκειμένου για τα επικίνδυνα ορεινά σπορ- ο Denis Bertrand, ο οποίος και θα σκιαγραφήσει τον Βert Lenar*, μια «αδελφή ψυχή» της ορειβασίας: «Ονειρεύεται επικίνδυνα σχέδια. Το πρόβλημα είναι ότι έξι μήνες αργότερα τα πραγματοποιεί... Πετάει με ελικόπτερο. Πηδάει με αλεξίπτωτο. Παίρνει θέση και κατεβαίνει με snowboard. Ξανακατεβαίνει στον αέρα. Κάθε εργαλείο είναι ένα άγνωστο, αλλά ελκυστικό αντικείμενο... Τα εξαρτήματά του ανήκουν στην τελευταία υψηλή τεχνολογία. Το βουνό δεν είναι παρά μια πρόφαση για περιπέτεια».

Πετράλωνα.

Άγγελος Μανταδάκης
Είναι η μοναδική περιοχή του Δήμου Αθηναίων που τον Φεβρουάριο του 1925 η Βουλή των Ελλήνων απαγόρευσε διά νόμου την κυκλοφορία κατσικιών στους δρόμους της. Πριν από αυτό, τα κατσίκια κυκλοφορούσαν ελεύθερα και ανενόχλητα σε όλη τη συνοικία καταστρέφοντας τα πάντα, ακόμη και τις αποθήκες αλατιού του κρατικού μονοπωλίου. Για να εφαρμοστεί ο νόμος που ψηφίστηκε, ο πρώτος στην Ιστορία ίσως σε ολόκληρη την Ευρώπη, έπρεπε να πειστούν τα… κατσίκια, δηλαδή οι ιδιοκτήτες τους, ότι ο νόμος του κράτους πρέπει να εφαρμόζεται. Έτσι η γειτονιά «αποκατσικοποιήθηκε» και πήρε τη σημερινή της ονομασία Πετράλωνα, λόγω της ύπαρξης αλωνιών όπου οι Αθηναίοι επεξεργάζονταν τα σιτηρά.

Πολιτισμός, τουρισμός, Αρχαιολογικό Μουσείο Ανδριανός, Μύθοι, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (τηλ. επικοινωνίας 213214 4891) λειτουργεί Δευτέρα 13:00-20:00, Τρίτη-Κυριακή 09:00-16:00. Κλειστό 25-26 Δεκεμβρίου και 1 Ιανουαρίου, πολιτισμός τουρισμός, ΣΕΤΕ, Ρέτσος

Μάνια Ζούση
Λίγο πριν την έλευση του 2018, χρονιά κατά την οποία η Αθήνα στέφεται Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου, ο δήμος της πόλης δημοσιοποιεί μια φιλόδοξη έρευνα σχετικά με τις πολιτιστικές προτιμήσεις των Αθηναίων, που διεξήγαγε η εταιρεία Public Issue για λογαριασμό του Δικτύου Πολιτισμού.
Σύμφωνα με τον διευθυντή της εταιρείας κ. Γιάννη Μαυρή, η γενική αυτή έρευνα “επιβεβαιώνει την εκτίμηση περί αλλαγής του χαρακτήρα της πόλης”, χωρίς ωστόσο συγκριτικά στοιχεία.
“Ένα ζήτημα όπως ο πολιτισμός, περίπλοκο και πολυπαραγοντικό δεν αντιμετωπίζεται μόνο από μια έρευνα”, όπως εξήγησε. «Ωστόσο μπορεί να μας δώσει τη χαρτογράφηση κι ένα περίγραμμα των θεμάτων». Η έρευνα, που έχει 7 άξονες, έγινε σε δείγμα χιλίων ατόμων.
Αναφορικά με τις επισκεψιμότητες στους χώρους πολιτισμού, πρώτο έρχεται το Μουσείο της Ακρόπολης με 39% των ερωτηθέντων να το έχουν επισκεφθεί τον τελευταίο χρόνο. Ακολουθεί το Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος με 26%, η Τεχνόπολη με 24%, το Μέγαρο με 22%, το Μουσείο Μπενάκη με 19%, το Εθνικό Αρχαιολογικό με 17%, το Φεστιβάλ Αθηνών με 14%, το Βυζαντινό Μουσείο με 12%, το Κυκλαδικής με 12% και το Εθνικό Θέατρο με 10%.
Προκύπτει πως το 65%, δηλαδή τα 2/3, των Αθηναίων έχουν επισκεφθεί έστω και μία φορά, έστω έναν από τους 44 φορείς του Δικτύου.

Εξάρχεια, Πλάκα

Παναγόπουλος Θάνος.

Όταν ήρθε ο Όθων, Αθήνα ήταν μόνο η Πλάκα. Ονομασία αρβανίτικη που θα πει «παλιά πόλη». Σταδιακά, η νέα πρωτεύουσα άρχισε να αναπτύσσεται και πρώτη γειτονιά που δημιουργήθηκε ήταν η ευρύτερη περιοχή της σημερινής Νεάπολης (δηλαδή «Νέα Πόλη» κατ' αντιδιαστολή με την Παλιά Πόλη της Πλάκας) που απλώθηκε ως τα Πιθαράδικα, τα μετέπειτα Εξάρχεια. Η περιοχή Νεάπολης - Εξαρχείων έγινε στις επόμενες δεκαετίες κάτι σαν το «Quartier Latin της Αθήνας» όπου διέμεναν και εργάζονταν ανοιχτόμυαλοι διανοούμενοι, καλλιτέχνες, μποέμ, φιλόσοφοι, αλλά και φοιτητές.
Παρά τους πολέμους, την κατοχή και την αστυφιλία, τα Εξάρχεια παρέμεναν «γειτονιά σκέψης και αμφισβήτησης».

Κυψέλη, Φωκίωνος Νέγρη, έκθεση ζωγραφικής, ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν, την δε ποίησιν ζωγραφίαν λαλούσαν, Σιμωνίδης, Κέα, 1-23 Δεκεμβρίου Ώρες λειτουργίας: Τρ.-Παρ.: 16.30-21.30, Σαβ. 11.30-14.00.

Της Λήδας Καζαντζάκη

«Είναι συνοδοιπόροι σε δύσβατους, παράλληλους δρόμους» ο λόγος και η εικόνα γράφει σε ένα από τα δοκίμιά του για την τέχνη ο Γιάννης Ψυχοπαίδης, ο ζωγράφος που έχει αποτυπώσει στο έργο του με ενδελέχεια τους διαχρονικά άρρηκτους δεσμούς των δύο αυτών μορφών της έκφρασης. Μοιάζει να ασπάζεται το επίγραμμα του λυρικού ποιητή της κλασικής αρχαιότητας Σιμωνίδη από την Κέα, όπου χαρακτηρίζει «την μεν ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν, την δε ποίησιν ζωγραφίαν λαλούσαν».

Το πρώτο του κομμάτι αποτελεί και τον τίτλο μιας έκθεσης που γίνεται τις ημέρες αυτές στην blank wall gallery, στη Φωκίωνος Νέγρη. 43 καλλιτέχνες παρουσιάζουν εκεί έργα που αναδίνουν την υποδόρια σχέση της ποίησης με τη ζωγραφική. Δείχνουν πρόσωπα πλασμένα με έντονες ή αχνές γραμμές από κάρβουνο και μολύβι ή μεγάλες κηλίδες συμπληρωματικών χρωμάτων. Πρόσωπα που φανερώνουν, μέσα στην ίδια την παραμόρφωσή τους, τον κερματισμό τους αλλά και την τρυφερή ή καθαρή διατύπωσή τους, την απορία και την απόγνωσή τους σε μια πραγματικότητα ξένη προς την εσωτερική τους σύνθεση. Προβάλλουν σώματα ακέφαλα, σαν αρχαία, σπασμένα αγάλματα, που αναπτύσσονται μέσα στους ρυθμούς της πλαστικότητάς τους και συγκρατούν μέσα στη λιτή σχηματοποίησή τους ή τη σουρεαλιστική απίσχνασή τους το πνεύμα που τα διακατέχει. Καταγράφουν τοπία εκρηκτικά, ομιχλώδη, εφιαλτικά, με φόρμες που διεισδύουν το ασυνείδητό μας και ανατρέπουν την κλασική, πλατωνική άποψη για την ποίηση ως ενδημούσα στον κόσμο του απεικάσματος και όχι του αρχετύπου.

Μοναστηράκι

Γράφει ο Άγγελος Μανταδάκης.

Στην καρδιά της Αθήνας, σε όποιο σημείο κι αν βρεθείς, όποιο δρόμο κι αν διαλέξεις, θα φτάσεις στο Μοναστηράκι. Πουθενά αλλού δεν θα βρεις ανακατεμένες τόσες διαφορετικές εποχές, τόσους πολιτισμούς, τόσους ρυθμούς όσο εκεί. Σε αυτή τη γωνιά του αθηναϊκού κέντρου θα μπορούσε να φανταστεί κανείς τον ναό του Ερμή, του θεού του εμπορίου. Αλλά το Μοναστηράκι είναι ταυτόχρονα χώρος για κάθε είδους συναντήσεις Αθηναίων και μη: για δουλειές, βόλτα, καφέ, ψώνια μαζί με καφέ και πολλά άλλα. Στα λίγα τετραγωνικά μέτρα της πλατείας απεικονίζεται ολόκληρη η ιστορία της Αθήνας.